Bazı Tanımlar

Tanımlar

Bulmakta zorlandığınız bazı tanımları paylaşmak istedim sizlerle. Herhangi birini aradığınız zaman başka bilgileride öğrenebilmeniz amacıyla. Işık ile alakalı tanımlar ayrıca geniş bir şekilde yer alıyor.


As-Built: Yapılan bir projenin bitiminde tekrar çizilen projesidir. Yapılan binanın (yapının) ilk projeye uygunluğunun denetlenmesi amacı ile kullanılır. Yada bakım onarım aşamasında sahada yapılmış olan işin gerçek projesi olması dolayısıyla klavuz niteliğindedir.

CFHC: (kloro floro hidro karbon) ve PCB:(Poliklorlu bifenil) insan sağlığına zarar verdikleri için kullanımları yasaklanan bileşiklerdir.

Fider: Bir merkez barasından müşterilere enerji taşıyan hat veya kablo çıkışlarıdır.

Flanş : Yüzeyi delikli dairesel bağlantı plakası

OLM: Optical Link Module ; olup fiber optik kablodan alınan sinyallerin elektriksel sinyallere dönüştürülmesini sağlar. Ya da tersini sağlar.

Termistör: Sıcaklıkla direnci değişen bir devre elemanı.

Termostat: Sıcaklığın belirli bir seviyede tutulmasını sağlayan bir sistem.

Hermetik Koruma Rölesi: Atmosfere tam kapalı, hermetik transformatörlerde kullanılır. 630 KVA ve üstü güçteki transformatörlere konulur. Bu röleler yağ seviye göstergesini, sıcaklık göstergesini, Buchholz rölesini ve ayrıca fazladan basınç rölesini ihtiva eden tek bir röledir.

IŞIK İLE ALAKALI TANIMLAMALAR



Işık ve Işınım : Işık, insan gözünde parıltılı bir duyum uyandıran, yani görülebilen, elektromanyetik ışınımın adıdır. 360 ile 830 nm arasındaki elektromanyetik ışınım, tayfının çok küçükbir parçasıdır.

Işık akısı Φ (lm) : Işık akısı (Φ), ışık kaynağından verilen ve tayfsal göz hassasiyeti ile değerlendirilen, ışıyan güç olarak adlandırılır.

Işık Şiddeti I (cd) : Bir ışık kaynağı,ışıksal akısını genelde çeşitli yönlere ve değişik şiddette yayar. Belli bir yönde yayılan ışığın yoğunluğu, ışık şiddeti (I) olarak adlandırılır.

Aydınlık Düzeyi (E) Lux (lx) : Aydınlık şiddeti, düşen ışıksal akının aydınlatılacak yüzeye olan oranını bildirir. Aydınlık şiddeti, 1 Lm değerindeki ışık akısının1 m² yüzeye eşit yayılmış şekilde düştüğü durumda 1 Ix değerindedir.

Işıksal Parıltı L (Beher m²) için Candela [cd/m²]:
Bir ışık kaynağının veya aydınlatılan bir yüzeyin aydınlatma yoğunluğu L, algılanan aydınlık etkisi için, esastır.

Kamaşma : Parıltı olarak tanımlanan cd/m² değerinin aşırı derecede yüksek olmasına veya ışık kaynağından yayılan ışınımların direk olarak göz tarafından rahatsız edici olarak algılanmasına kamaşma denir.

Işıksal Verim η (Beher Wattiçin Lümen [Im/W]) : Işıksal verim η, kullanılan elektrik gücünün, hangi ekonomik düzeyde ışığa dönüştüğünü bildirir.

Renk Sıcaklığı (K) : Bir ışık kaynağının renk sıcaklığı, “Kara projektör” ile tanımlanır ve “Planck’ın geometrik yeri ile” gösterilir. “ Sıcak projektör” ün sıcaklığı arttığında, mavi rengin tayf içerisindeki payı büyür, kırmızının payı azalır. Sıcak beyaz bir ışığa sahip bir akkor lamba örneğin 2700 K değere sahipken , aynı değer bir gün ışığı flüoresan lambasında 6000 K olmaktadır.

IP Koruma Kodları

İP Koruma

Kullanıldığı yere göre IP koruma kodları malzeme seçiminde en önemli etken haline gelebiliyor. Peki sürekli gördüğünüz bu kodların ne manaya geldiğini öğrenmek ister misiniz?

IP 30,IP 44, IP 45, IP 67, IP 68 vs... neyi ifade ettiğini aşağıdaki listeden anlayabilirsiniz.


Koruma Sınıfları IEC 34 – 5 :

Motorlar, koruma derecelerine göre I P xx koduyla sınıflandırılmışlardır.

I P .. .. (Ingress Progress) diziminde ilk rakam katı maddelere karşı korumayı tarif ederken ikinci rakam sıvılara karşı korumayı belirtmektedir.

TSE'nin TS3209/Nisan 1999 basımında şu şekilde anlatılmıştır.

Tabloyu daha büyük boyutta görmek için üzerine tıklayın.

IP Koruma Sınıfları Tablosu - IP Koruma Kodları


Örnek olarak:


IP 54:

Katı maddeler için "Toza karşı koruma" yapacağını,
Sıvı maddeler için "Tüm yönlerden sıçrayan sulara karşı koruma" yapacağını belirtir.

Şebeke ve Generatör Senkronizasyonu

senkronizasyon

Enerji maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla tesislerimizde şebekenin yanı sıra kendi ürettiğimiz enerjiyide kullanabiliriz. Günümüz şartlarında tesislerimizde bu enerjiyi dizel jeneratörlerden veya doğalgaz kullanan generatörlerden elde etmek mümkündür.

Zaman zaman bu saydığımız kaynakları aynı anda çalıştırmaya gerek duymakta ve bu yolla genaratör ile şebekeyi paralel kullanmak durumunda kalabilmekteyiz. Bu noktada sistemi paralel çalıştırabilmek için şebeke ile generatörü senkron hale getirmek zorundayız.

Bu işlem şu şekilde gerçekleştirilir:


Üç fazlı bir şebeke ile bir generatörün paralel bağlanabilmesi için şu koşulları sağlamak gerekmektedir.

1. Şebeke gerilimi ile generatör gerilimi aynı olmalıdır.

2. Şebeke frekansı ile generatör frekansı aynı olmalıdır.

3. Şebeke faz sırası ile generatör uç geriliminin faz sıraları aynı olmalı, bir anlamda şebeke döner alanı ile generatör döner alan yönü aynı olmalıdır.

4. Şebeke ve generatörün faz gerilimleri eşit ve üst üste düşmeli ve fazörlerin yönleri aynı olmalıdır.

Bu dört madde sağlandıktan sonra bir senkron generatör şebekeye bağlanabilir.

Senkronizasyonu sağlamak için şunlar yapılabilir.

1. Generatör frekansını şebeke frekansına eşitlemek için motorunun hızı ayarlanır,

2. Generatör gerilimini şebeke gerilimine eşitlemek için uyarma akımı ayarlanır,

3. Generatör ile şebeke fazları arasındaki açı farkı sıfırlanır (açı farkına göre generatör hızı hassas bir şekilde artırılarak ya da azaltılarak farkın sıfıra yaklaşması sağlanır),

4. Frekans, gerilim ve açı farkı koşulları sağlandığı anda generatör şalteri devreye alınır.

İlk üç madde, senkronizasyon gerçekleme rölesi tarafından otomatik olarak gerçekleştirilmektedir. Dördüncü madde ise PLC tarafından uygulanmaktadır.

Çok önemli bir husus da, senkron sinyali oluştuğu andan itibaren en kısa zamanda
şalteri kapattırmak gereğidir. Senkronizasyon gerçekleme rölesi generatörü uzun süre
senkronda tutamayabilir. Şalter kapattırılması gecikir ise, generatör fazları
senkrondan dışarı kayabilir. Bu sebeple, iki kaynak senkron olduğu andan itibaren
yaklaşık 100 ms içinde şalter kapattırılmalı ve iki kaynak paralel çalışmaya
alınmalıdır. Paralel çalışma gerçeklendiği andan itibaren, generatör çalıştığı sürece senkrondan çıkamaz çünkü şebeke gibi büyük bir kaynağa karşı koyamaz.
Generatör kumandası için iki büyüklük kontrol edilir: uyarma akımı ve yakıt miktarı.
Generatörün iki çalışma modu vardır: Tek başına ve şebekeye paralel. Generatör tek
başına çalışırken, uyarma akımı gerilim kontrolünde, yakıt miktarı da frekans
kontrolünde kullanılır. Generatör şebekeye paralel çalışırken ise, uyarma akımı
reaktif güç kontrolünde, yakıt miktarı da yük miktarı kontrolünde kullanılır.

Senkronizasyon gerçekleme rölesi :

Generatörün şebeke ile senkronizasyonunu sağlar. Şebeke faz gerilimleri ve
generatör faz gerilimlerini giriş olarak alır. Generatör fazlarını şebekeye senkron hale
getirmek için generatörüm uyarma akımına ve gaz valfine kumanda eder. Generatör
şebekeye senkron olduğu anda yaklaşık 150 ms’lik bir pulse çıkışı verir.

Senkronizasyon kontrol rölesi :

Şebeke faz gerilimleri ve generatör faz gerilimlerini giriş olarak alır. İki giriş
birbirine senkron ise kontak çıkışı verir. Bu çıkış, senkron durumu mevcut olduğu
sürece aktiftir. Sonkronizasyon bozulursa bu çıkış da tekrar sıfıra döner.

Enerji Nakil Hattı (ENH)

Enerji



ENH'nın nasıl yapıldığını resimleri ile görmek son derece faydalı. Yazının devamını okuyarak daha bilgili olacaksınız. Kolayca bilgi sahibi olmanın yolu BİLGİ HARMANI'nından geçiyor.


Aşama aşama yer altı ENH yapımı:

Kazı Aşaması

1-İlk olarak hat 80 -100 cm derinliğinde kazılmaktadır.




Kum Tabakasının serilmesi

2-Ardından tabana 15 cm kalınlığında kum serilmektedir.




OG Kablolarının Hatta Yerleştirilmesi

3-OG kabloları bu kum tabakasının üzerine serilmektedir.





OG Kabloları Arasındaki Boşluk

4-OG kablolarının arasında yaklaşık 7 cm lik boşluk bırakılması için 1m de bir aralarına tuğla konulmaktadır.




Kabloların Üzerindeki Kum Tabakası

5-Ardından hatta tekrar 15 cm kalınlığında bir kum serilmektedir.




Tuplalardan Oluşan Katman

6-Hattın herhangi bir hatalı kazıda zarar görmemesi için kum tabakasının üzerine tuğlalardan oluşan farklı bir katman oluşturulmaktadır.




İkaz Bandı

7-Bu aşamada ise hat bir miktar toprak ile doldurulduktan sonra o noktada OG hattı olduğunu gösteren bir ikaz bandı hatta yerleştirilmektedir.




En son olarak hat kapatılıp 50 m de bir levhalar konularak orda bir OG hattı olduğu işaretlemesi yapılmaktadır.